Kıdem Tazminatı Hangi Koşullarda Alınır?

Kıdem Tazminatı, belirli bir süre çalıştıktan sonra ( en az 1 yıl )  işine son verilen ya da emeklilik dolayısıyla işinden ayrılmak durumunda bulunan işçiye, çalıştığı süreyle doğru orantılı olarak, iş yeri tarafından ödenen toplu paraya denir.

İşveren 4857 sayılı İş Kanunu gereğince işten ayrılan çalışanına bu tazminatı ödemek zorundadır. Ama bazı nedenlerden ötürü bu tazminatı alamayabilirsiniz. Bir çalışanın kıdem tazminatı alabilme koşulları aşağıdaki gibidir:

1- Çalışanın, İşten Kendisinin Ayrılması Durumunda

İş Kanununun 24. maddesinde belirtildiği gibi aşağıdaki maddelerdeki sayılı nedenlerden birine dayanarak istifa eden çalışan, kıdem tazminatı almaya hak kazanır.

Bu durumu kendi içinde iki başlıkta ele almamız gerekiyor;

* İşçinin haklı nedenle işten ayrılması

– İşin niteliğinden kaynaklanan nedenlerle, işin yapılmaması.

– İşin, işçinin sağlığı için veya yaşamı için tehlike oluşturması

– İş yerinden birinin bulaşıcı bir hastalığa tutulması ya da yapılan işle bağdaşmayan bir hastalığa yakalanması

– İşverenin işçinin işe başladığı döneme verdiği, çalışma şartları, ücret, işin niteliği gibi konularda verdiği sözleri tutmaması, çalışanı yanıltması,

– İşverence işçinin kendisine ya da bir aile üyesine hakaret etmesi veya kötü davranışta bulunulması

– İşveren tarafından gelen bedensel  ya da ruhsal taciz

-Tehdit, şantaj

-Herhangi bir taciz durumunda işçinin bu durumu işverene bildirmesine rağmen, işverenin tedbir almaması

– İşverenin işçi hakkında iftira ve ithamlarda bulunması

– İşçinin ücretinin zamanında ve tam olarak ödenmemesi

– Sözleşmede belirtilmemiş uygunsuz çalışma şartları

– İş yerinde işin bir haftadan çok durması

*Çalışanın İstifa Etmesi

Maalesef bu durumda kıdem tazminatı alamazsınız. 🙁

İşçinin ortada haklı bir neden yokken işten ayrılmak istemesi durumunda kıdem tazminatı ödenmiyor. Fakat aşağıda belirtilen 3 durumda, işçi hiçbir haklı gerekçe göstermeksizin istifa etse bile kıdem tazminatı almaya hak kazanabilir.

– Evlenen kadın işçinin, evlendikten sonraki 1 yıl içerisinde kendi isteğiyle işten ayrılması halinde

– Zorunlu askerlik görev zamanı gelen işçinin, muvazzaf askerlik görevi nedeniyle işten ayrılması

– İlk sigorta girişinden bu yana 15 yıl geçmiş olan ve toplam sigorta prim günü sayısı en az 3600 gün olan işçinin, emekliliği hak ettiğine dair SGK’dan alacağı bir yazıyı iş yerine vererek işten ayrılması

2- İşverenin Çalışanı İşten Çıkarması

Bu konuyu iki açıdan değerlendirmemiz gerekiyor.

*  İşverenin haklı bir nedenle işçiyi işten çıkarması,

İş Kanununun 25 inci maddesine göre, süresi belirli olsun veya olmasın işveren, aşağıda yazılı hallerde iş sözleşmesini sürenin bitiminden önce veya bildirim süresini beklemeksizin feshedebilir:

– İşçinin kendi kastından veya hatalarından kaynaklı olarak yakalandığı bir hastalık ya da engellilik hali  sebebiyle doğacak devamsızlığının ardı ardına üç iş günü veya bir ayda beş iş gününden fazla sürmesi nedeniyle işte bulunmaması

– İşçinin tutulduğu bir hastalığının tedavi edilemeyecek nitelikte olduğu ve iş yerinde çalışmasında sakınca bulunduğunun Sağlık Kurulunca saptanması durumunda.

– İş sözleşmesi yapılırken işiyle ilgili gerekli vasıflara sahip olmadığı halde varmış gibi göstererek işvereni aldatması

– İşçinin işçinin işverenin ya da ailesinden birinin hakkında hakaret dolu sözler sarf etmesi

– İşçinin işverene ya da diğer çalışma arkadaşlarına karşı İftira, tehdit şantaj gibi hareketlerde bulunması

– işçinin tutuklanması ya da göz altına alınması ( Bu durumda işe gelmediğiniz dönemde geçen geçen sürelerin işçinin ihbar  sürelerini aşması)

– İşçinin 1 haftadan daha uzun sürece çalışmaması

– İşçinin işverenin ya da ailesinden birine hakaret etmesi

– İşçinin başka bir işçiye ya da iş verene bedensel veya ruhen tacizde bulunması

– Çalışanın, işverene, işverenin ailesine ya da başka bir çalışana karşı uygunsuz davranışı

– İşçinin iş yerine sarhoş ya da uyuşturucu madde alarak gelmiş olması, bu maddeleri iş yerinde kullanması

– İşçinin işverenin güvenini kötüye kullanması,(hırsızlık yapması – işverene bağlılık kurallarına uymaması )

– İşçinin mazeretsiz ya da izinsiz olarak olarak; arka arkaya 2 iş günü ya da bir ay içinde 2 kez her hangi bir tatilden hemen sonraki iş günü ya da bir ayda toplam 3 iş günü işine gelmemesi

– İşçinin görevlerini, kendisine hatırlatılmasına rağmen, ısrarla yapmaması

– İşçinin kendi hatası nedeniyle iş güvenliğini tehlikeye düşürmesi

– İşçinin hatası nedeniyle iş yerinin malına verdiği zarar miktarının, işçinin bir aylık ücreti tutarını aşması

*  İşverenin çalışanını haklı bir nedeni olmaksızın işten çıkarması 

 İşçi, yukarıda belirtilen maddelerden her hangi birini yapmadığı hade işveren çalışanı işten çıkarıyorsa

İş Kanununun 17. maddesi gereğince ister gerekçe gösterilerek olsun isterse gerekçe gösterilmeden olsun, işten çıkarılan işçi kıdem tazminatını hak ettiği kadar alır.

3-Çalışanın ölümü 

Çalışanın ölmesi halinde, işçinin iş yerinde ya da başka yerde ölmüş olması fark etmeksizin , işçinin yasal mirasçılarına kıdem tazminatı ödemesi yapılması zorunludur. Tabi bu maddenin uygulanabilmesi için işçinin aynı iş yerinde en az 1 yıl görev yapması gerekir.

4-Çalışanın emekliye ayrılması 

İşçi hem prim günü hem de yaş bakımından emekliliği hak etmişse ve emekli maaşını alarak hayatının geri kalanını idame ettirmeyi düşünüyorsa artık emekli olacak demektir. Bu durumda da işçinin o iş yerinde en az 1 yıllık kıdemi varsa, işçiye kıdem tazminatı ödenmelidir.

İLGİNİZİ ÇEKEBİLECEK DİĞER HABERİMİZ İÇİN TIKLAYIN…